Cơ chế sinh học và hiệu quả của nấm xanh diệt sùng đất

Biên tập bởi CTVĐăng 2 tháng trước1000

Nấm xanh diệt sùng đất là một trong những phương pháp được bà con nông dân sử dụng phổ biến hiện nay. Hãy cùng Nông Dược XANH tìm hiểu về  loại nấm xanh này và cách chúng diệt trừ sâu và côn trùng như thế nào nhé!

 

1. Sùng đất gây hại cho cây trồng như thế nào?

Với thời gian tồn tại trong đất trồng gần một năm, sùng đất có gây hại cho cây trồng hay không? Câu trả lời là: Có, thậm chí là rất có hại. 

Thức ăn chính của những con sùng đất mập mạp này là rễ cây. Chúng sẽ ăn hết toàn bộ rễ cây, thậm chí cả gốc của những loại cây có vỏ mềm.

Sau một thời gian cắn rễ để ăn, cây sẽ bắt đầu biểu hiện bằng việc lá chuyển vàng (do không còn rễ để hấp thụ dinh dưỡng và nước), cây bắt đầu lung lay và ngã đổ. Khi nhổ cây khỏi đất, phần rễ hầu như không còn và có rất nhiều con sùng đất trong đất trồng.

sung-dat-gay-hai-cho-cay-trong.jpg

Sùng đất gây hại cho cây trồng

2. Nguyên nhân đất trồng có sùng đất 

Sự phá hoại của sùng đất là rất nghiêm trọng và nguy hiểm. Vậy nguyên nhân nào khiến đất trồng ban đầu không có sùng đất nhưng chỉ sau 6 tháng đến 1 năm lại xuất hiện chúng? Dưới đây là 2 nguyên nhân chính:

a. Đất trồng ban đầu có trứng bọ rầy

Nếu bạn sử dụng đất trồng cây mà không được xử lý kỹ càng, rất có thể đất đó đã chứa trứng của bọ rầy. 

Những trứng này sẽ nở ra thành các ấu trùng, và sau một thời gian chúng sẽ phát triển thành sùng đất để gây hại cho rễ cây. Điều đáng lưu ý là các ấu trùng này rất nhỏ và khó nhìn thấy bằng mắt thường.

sung-dat-gay-hai-cho-re-cay.jpg

Sùng đất gây hại cho rễ cây

b. Sử dụng phân chuồng chưa được xử lý

Các loại phân chuồng như phân bò, phân trùn quế (trùn quế được nuôi từ phân bò), phân gà,... thường chứa nhiều ấu trùng bọ rầy. 

Nếu các loại phân chuồng này không được xử lý trước khi bón cho cây, khả năng cao là chúng sẽ phát triển thành sùng đất chỉ sau một thời gian ngắn.

phan-chuong-chua-nhieu-sau-bo.jpg

Phân chuồng chứa nhiều sâu bọ

3. Tổng quan về nấm xanh diệt sùng đất

Một số đặc điểm cơ bản về nấm xanh Metarhizium như sau: 

  • Nấm xanh Metarhizium, một loại vi sinh vật có khả năng ký sinh và gây bệnh cho côn trùng, lần đầu tiên được nhà vi sinh học Elie Metchnikoff phân lập vào năm 1879. 
  • Hiện nay, hai loài nấm xanh chủ yếu được nghiên cứu và ứng dụng trong nông nghiệp là Metarhizium anisopliae và Metarhizium flavoviride.
  • Nấm xanh Metarhizium là một loài sống hoại sinh trong đất, thường xuất hiện trong các vùng đất canh tác nông nghiệp nơi thường xuyên bị xáo trộn. 
  • Nấm xanh Metarhizium có khả năng gây bệnh và tiêu diệt hơn 200 loài sâu và côn trùng gây hại cây trồng. 
  • Điểm nổi bật của nấm xanh là chúng ít gây hại đối với thiên địch và hoàn toàn không ảnh hưởng đến con người và vật nuôi. 

Vì vậy, nấm xanh Metarhizium không chỉ là một giải pháp hiệu quả mà còn an toàn trong việc kiểm soát dịch hại trong nông nghiệp. 

4. Cơ chế hoạt động của nấm xanh diệt sùng đất

Trong phần này, bà con sẽ được tìm hiểu chi tiết về cách mà nấm xanh tiêu diệt trùng đất, cũng như biểu hiện của loài côn trùng này khi bị nấm xanh tấn công.

a. Nấm xanh diệt sùng đất như thế nào?

Nấm xanh diệt sùng đất thông qua một loạt các cơ chế sinh học và hóa học tinh vi, bao gồm việc ký sinh, tiết độc tố, và tạo ra các cấu trúc tấn công. 

Dưới đây là các bước cụ thể trong quá trình tấn công và tiêu diệt côn trùng của nấm xanh Metarhizium:

Ký sinh và giảm sức di chuyển

Nấm xanh ký sinh vào các đốt bụng và chân của côn trùng, làm giảm sức di chuyển và khả năng hoạt động. Các sợi nấm xâm nhập qua lớp vỏ và phát triển bên trong cơ thể chúng.

Tiết độc tố Destruxin

Nấm xanh tiết ra độc tố destruxin, bao gồm các phân tử Destruxin A, B, C, và E, có tác dụng đa dạng và mạnh mẽ lên cơ thể côn trùng:

  • Destruxin A, B: Tác động lên kênh vận chuyển Canxi trong màng bắp thịt của côn trùng, gây ra các rối loạn trong cơ và hệ cơ của côn trùng.
  • Destruxin C, E: Ức chế hệ miễn dịch, tiêu diệt các tế bào bạch huyết và tế bào máu của côn trùng, làm suy yếu hệ miễn dịch của côn trùng và gây ra các bệnh ở ruột giữa, dẫn đến tình trạng côn trùng không ăn uống và dần dần chết.

Tạo mạng lưới sợi nấm trong cơ thể sùng đất

Khi đã xâm nhập vào sùng đất, nấm xanh tạo ra mạng lưới sợi nấm chằng chịt bên trong, gây ra sự tắc nghẽn các cơ quan nội tạng và làm tổn thương cấu trúc cơ thể côn trùng.

Phân giải lớp vỏ côn trùng

Nấm xanh có khả năng tiết ra enzyme chitinase, enzyme này phân giải lớp vỏ chitin, tạo điều kiện cho các sợi nấm dễ dàng xâm nhập và lan rộng bên trong cơ thể sùng đất.

Tiết độc tố Cytochalasins

Ngoài các độc tố destruxin, nấm xanh còn tiết ra độc tố Cytochalasins, độc tố này ức chế sự kéo dài protein sợi actin, một thành phần quan trọng của sợi lông và các cấu trúc tế bào khác trong cơ thể côn trùng. Điều này hạn chế hoạt động của côn trùng và góp phần vào quá trình tiêu diệt côn trùng.

b. Biểu hiện của sùng đất khi nấm xanh tấn công

Chán ăn và ngừng di chuyển: Sùng đất bị nhiễm nấm xanh Metarhizium thường có biểu hiện chán ăn và ngừng di chuyển. Điều này là do độc tố destruxin ảnh hưởng đến hệ thần kinh và tiêu hóa của chúng.

Biểu hiện thần kinh ở bộ cánh vảy: Đối với côn trùng thuộc bộ cánh vảy (Lepidoptera), độc tố destruxin do nấm xanh tiết ra gây ra các triệu chứng thần kinh nghiêm trọng như uốn ván, tê liệt hoặc co giật, dẫn đến tử vong.

5. Cách dùng nấm xanh diệt sùng đất 

Nấm xanh Metarhizium là một biện pháp sinh học hiệu quả trong việc kiểm soát sâu hại và ấu trùng sâu bọ sống trong đất. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng nấm xanh Metarhizium:

Đối với sùng đất và ấu trùng sâu bọ trong đất

Trộn nấm xanh vào đất: Sử dụng 5-10g nấm xanh Metarhizium cho mỗi thùng hay khay trồng.

Tưới ẩm và ủ đất: Tưới ẩm đất và ủ khoảng 5 ngày trong quá trình chuẩn bị đất trồng.

6. Ưu điểm của nấm xanh diệt sùng đất so với thuốc trừ sâu 

Sau đây sẽ là một số ưu điểm của việc dùng nấm xanh diệt sùng đất so với thuốc trừ sâu, mời bà con cùng tham khảo.  

a. Hiệu quả đa dạng

Nấm xanh Metarhizium có khả năng diệt trừ hiệu quả nhiều loại sâu và côn trùng khác nhau.

b. Hạn chế kháng thuốc

Trong khi các loại thuốc bảo vệ thực vật hóa học thường gây ra hiện tượng đột biến và kháng thuốc cao, buộc nhà nông phải liên tục thay đổi loại thuốc, thì nấm xanh Metarhizium lại đem lại hiệu quả cao trong việc diệt trừ sâu và côn trùng kháng thuốc nhờ cơ chế ký sinh và xâm nhiễm.

uu-diem-cua-nam-xanh-diet-con-trung.jpg

Ưu điểm của nấm xanh diệt côn trùng

c. Phòng ngừa lâu dài

Vi sinh nấm xanh Metarhizium được sản xuất và bảo quản dưới dạng bào tử, có khả năng tồn tại rất lâu ngay cả trong môi trường khắc nghiệt. Do đó, hiệu lực phòng ngừa và diệt trừ sâu - côn trùng diễn ra lâu dài.

d. An toàn và bền vững

Chế phẩm trừ sâu sinh học Metarhizium hoàn toàn không gây hại đến sức khỏe con người và vật nuôi, đồng thời thân thiện với môi trường, không để lại tồn dư hóa học độc hại. Vì vậy, nó rất thích hợp với lối canh tác nông nghiệp bền vững.

>>> Tìm hiểu thêm: Sâu bệnh hại giai đoạn bông-trái. Cách nhận biết và xử lý

Lời kết

Mong rằng thông tin mà Nông Dược XANH đã cung cấp sẽ giúp cho bà con có thêm kiến thức và kinh nghiệm trong việc sử dụng nấm xanh diệt trùng đất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy gọi hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết và miễn phí.